بند هایی برای جذاب شدن قرارداد ستارگان
روتیتر:از دراگان تا شیخ؛
این روزها بحث‌های زیادی در خصوص آپشن‌های قرارداد بازیکنان وجود دارد.
دراگان اسکوچیچ در مدت دو سالی که سرمربی تیم ملی بود با وجود کسب نتایج درخشان و رساندن تیم ملی به جام جهانی همواره مورد انتقاد مخالفان قرار داشت. یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در دوره اسکوچیچ از سومی مخالفان او مطرح شد در خصوص لیست تیم ملی بود که همواره بحث‌های زیادی در خصوص آن وجود داشت. بسیاری بر این باور بودند که اسکوچیچ از یک سری بازیکن به تیم ملی دعوت می‌کند که شایسته حضور در تیم نیستند و مسائل غیرفوتبالی در حضورشان دخیل است. این موضوع البته هرگز اثبات نشد و مدرکی وجود نداشت که صحت این ادعاها را نشان دهد. اولین لیست تیم ملی پس از برکناری اسکوچیچ هم به جز اضافه شدن رضاییان سورپرایز و تغییر خاصی نداشت و باعث شد موافقان سرمربی کروات با استناد به آن بحث دعوت‌های غیرفوتبالی را رد کنند. البته این صحبت‌ها همواره در خصوص لیست‌های تیم ملی وجود داشته و فقط محدود به دوران اسکوچیچ نمی‌شود و در دوره مربیانی چون کی‌روش و برانکو هم وجود داشته است.
با این حال صحبت‌های اخیر باعث شده بحث در خصوص درست یا غلط بودن این آپشن‌ها در قراردادها بار دیگر داغ شود. معمولا تیم‌ها در زمان امضای امضای قرارداد آپشن‌های مختلفی را به عنوان پاداش اضافه می‌کنند که این قرارداد بازیکن یا سرمربی را افزایش می‌دهد. یکی از این پاداش‌ها که باعث جنجال شده هم همین آپشن دعوت به تیم ملی است که وقتی بازیکنی به تیم ملی دعوت شود مبلغی به قرارداد او اضافه می‌شود که باشگاه باید آن را پرداخت کند. بحث آپشن‌ها در قراردادهای بازیکنان و مربیان در چند سال اخیر به شدت مرسوم شده و تقریبا اکثر تیم‌های لیگ برتری از آن استفاده می‌کنند. آپشن‌های مربوط به آقای گلی، آقای پاس گل، تعداد گل، تعداد کلین‌شیت، قهرمانی و حتی کسب سهمیه آسیایی هم از دیگر مواردی است که وارد قرارداد بازیکنان می‌شود و گاهی مبلغ قرارداد آن‌ها را تا دو برابر افزایش می‌شود. این موضوع در فوتبال روز دنیا هم کاملا مرسوم است ولی اولین بار در فوتبال ایران برای دور زدن قوانینی مثل سقف قرارداد مطرح شد. در آن زمان باشگاه‌ها با توجه به سقف ۳۵۰ میلیون مجبور بودند این مبلغ را روی کاغذ بیاوردند ولی بابت مسائل مختلف به بازیکنان پاداش می‌دادند تا به این شکل قانون سقف قرارداد را دور بزنند. در این بین گاهی هم این قانون به سود باشگاه‌ها شده و باعث شده در هزینه‌های آن‌ها صرفه‌جویی شود. در سال‌های اخیر بسیاری از تیم‌ها با بازیکنانی که سابقه مصدومیت زیادی داشته‌اند مبلغ پایینی قرارداد می‌بندند و بندی می‌گذارند که به ازای هر بازی به این مبلغ اضافه شود. یکی از پرآپشن‌ترین قراردادهای فوتبال ایران مربوط به قرارداد باشگاه استقلال با شیخ دیاباته بود که انتشار آن سر و صدای زیادی به راه انداخت. دیاباته با استقلال قرارداد پایه ۵۲۵ هزار دلاری بسته بود ولی آپشن‌هایی در آن بود که قراردادش را به نزدیک یک میلیون یورو هم رساند. به طور مثال او بابت هر گل ۱۰ هزار دلار استقلال می‌گرفت و بابت افتخاراتی چون قهرمانی در لیگ برتر و حضور در فینال آسیا هم پاداش‌های ۸۰ و ۱۰۰ هزار دلاری در نظر گرفته شده بود. گفته می‌شود این آپشن‌ها در قرارداد یورگن لوکادیا هم وجود دارد و پرسپولیس اینگونه تلاش کرده مهاجم هلندی را حضور در تهران ترغیب کند. یکی دیگر از آپشن‌های جنجالی فوتبال ایرانبه یک بند عجیب در قرارداد قبلی کی‌روش مربوط می‌شود که فدراسیون فوتبال را ملزم می‌کرد در صورت کسب عنوان سوم در جام ملت‌های آسیا به مرد پرتغالی پاداش دهد. این بند در شرایطی اضافه شده بود که این مسابقات اصلا بازی رده‌بندی نداشت و تیم سوم مشخص نمی‌شد اما کی‌روش با شکایت به فیفا توانست مبلغ مربوط به این آپشن را دریافت کند.
علاوه بر این اخیرا بندهای مختلفی به قرارداد بازیکنان اضافه شده که کار باشگاه‌ها را برای حفظ آن‌ها سخت کرده است. سال‌ها قبل قرارداد اغلب بازیکنان یک ساله بسته می‌شد و آن‌ها ترجیح می‌دادند در پایان هر فصل درباره مبلغ قرارداد خود گفت و گو کنند تا مبادا از حیث مبلغ قرارداد متضرر شوند. در سال‌های اخیر اما قراردادهای یک ساله کمتر از قبل بسته می‌شوند ولی هم‌چنان دست بازیکنان برای جدایی از باشگاه‌ها باز است. در واقع قراردادهای کوتاه مدت جای خود را به قراردادهای مشروط و همراه با بند فسخ داده و بازیکنان در پایان فصل با پرداخت مبلغی می‌توانند از تیم خود جدا شوند. مبالغی که معمولا خیلی هم بالا نیستند و حتی مشاهده شده بعضی از بازیکنان بدون پرداخت یک ریال از تیم خود جدا می‌شوند. همین امسال امیرحسین حسین‌زاده که پدیده استقلال بود پس از یک فصل حضور با تنها ۲۵۰ هزار دلار این تیم را ترک کرد. قرار گرفتن آپشن‌ها و بندها در قرارداد بازیکنان و مربیان امری اجتناب‌ناپذیر است و در فوتبال روز دنیا هم مورد پذیرش قرار دارد اما موضوع مهم این است که باشگاه‌ها نباید زیر بار هر بند و آپشنی بروند که در بلندمدت به منافع‌شان ضربه بزند.